Հայոց լեզու 29.02.2024

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տրված դերանուններով (սեռական հոլով) նախադասություններ կազմի՛ր և լրացրո՛ւ նախադասությունը:

Իմ, քո, նրա, իր, մեր, ձեր:
Սեռական հոլովը ցույց է տալիս այն առարկան,…:

Նրա շունը սատկել է։

Իմ գնդակը ծակվեց։

Իր պայուսակի մեջ մեծ գումար էր դրված։

Քո համակարգիչը անջատվել է։

Մեր դպրոցը ամենա լավն է։

Ձեր տունը շատ մեծ է։

2. Հոլովման աղյուսակում գրի՛ր տրված դերաննուների համապատասխան ձևերը  և պատասխանի՛ր հարցերին:

Ես, դու, նա, ինքը, մենք, դուք, նրանք, ո՞վ:

Ուղղական-Ես, դու, նա, ինքը, մենք, դուք, նրանք, ո՞վ:
Սեռական-Իմ, նրա, քո, իր, մեր, ձեր, նրանց
Տրական-Իմ, քո, նրա, իր, մեր, ձեր, նրանց
Բացառական-ինձնից, քեզնից, նրանից, իրանից, ձեծնից, նրանցից
Գործիական-իձնով, քեզնով, նրանով, իրանով, մեզնով, ձեզնով, նրանցով
Ներգոյական-ինձանում, քեզանում, նրանում, իրանում, մեզնում, ձեզանում
Ո՞ր դերանունների սեռական և տրական հոլովներն են համընկնում:

Ուղղական (ո՞վ)- դուք
Սեռական (ո՞ւմ)- ձեր
Տրական (ո՞ւմ)- ձեզ
Հայցական (ո՞ւմ)-  ձեզ
Բացառական(ումի՞ց)- ձեզնից, ձեզանից,
Գործիական (ումո՞վ)- ձեզնով, ձեզանով
Ներգոյական (ո՞ւմ մեջ) – ձեզանում, ձեզանում, ձեր մեջ

Դերանուններից ո՞ր հոլովներն են նմանվում գոյականի համապատասխան ձևերին:

Սեռականը նման էր տրականին

Անձնական դերանուն

Անձնական դերանուն

1. Կետերի փոխարեն գրի՛ր 

 մենք անձնական դերանվան համապատասխան ձևերը:

Մեր քաղաքում հիմա շատ բան է փոխվել:
Երկար ժամանակ մեզ  պատմում էր, թե որտե՛ղ է եղել և ինչե՛ր է տեսել:Հիմա նա այս մեզնից հեռու է հազարավոր կիլոմետրերով:
Գրում է, թե մեզով է ապրում ու մեզ սպասելով է անցկացնում ժամանակը:
Մի  քանի տարի մեր տանն ապրեց:
Տատս մեզնից բողոքում է, բայց առանց մեզ էլ չի դիմանում:

2. Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր ես, դու, նա, ինքը, մենք, դուք, նրանք անձնական դերանունների համապատասխան ձևերով:

Ո՞վ եկավ-նա եկավ:

Ո՞ւմ  պայուսակը-նրա պայուսակը:
Մոտենալ ո՞ւմ-մոտենալ ինձ:
Հեռանալ ումի՞ց-հեռանալ իձնից:
Հիանալ ումո՞վ-հիանալ քեզնով:

3. Ընդգծված գոյականները և հարցական դերանունները փոխարինի՛ր ես, դու, նա, մենք, դուք , նրանք դերանունների համապատասխան ձևերով:

Եղբոր խաղալիքն էր ջարդել:

Նրա խաղալիքն էր ջարդել

Առանց եղբոր տեղ չէր գնում:

Առանց նրա տեղ չէր գնում

Ընկերոջ ճառելն առաջին անգամ էր տեսնում:

Նրա ճառելն առաջին անգամ էր տեսնում:

Հանուն ընկերոջ ամբողջ ամառը մնաց շոգ քաղաքում:

Հանուն նրա ամբողջ ամառը մնաց շոգ քաղաքում:

Ո՞ւմ պարտեզն է օր օրի կանաչում ու գեղեցկանում:

Նրա պարտեզն է օր օրի կանաչում ու գեղեցկանում:

Հանձնաժողովն ո՞ւմ տվեց մրցանակը:

4. Դերանունների տրված զույգերի մեջ առանձնացրո՛ւ տրական հոլովով դրվածները: Խմբավորի՛ր բառազույգերի մյուս անդամները և դրանք անվանի՛ր:

Իմ, ինձ

քո, քեզ,

նրա, նրան,

իր, իրեն,

մեր, մեզ,

ձեր, ձեզ:

Դրական-ինձ, քեզ, նրան, իրեն, մեզ, ձեզ։

Սեռական-իմ, քո, նրա, իր, մեր, ձեզ։

Հայոց լեզու 27.02.2024

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

1. Տրված բառերից առանձնացրո՛ւ գոյականներ, ածականներ, թվականներ, բայեր։ 

Կառուցել-բայ, իսկ, երեքական-թվական, ես-գոյական, արագ-ածական, հավանաբար-ածական, շենք-գոյական, օ՜ֆ-այ, ոչ ոք-գոյական, զրուցել-բայ, շինարարական-ածական, հանելուկ-գոյական, բոլորը-գոյական, երրորդ-թվականներ, տեղ տեղ-ածական, մասին-, և-, փայտաշեն-ածական, առավոտյան-, որովհետև-, գուցե-, տաղավար-գոյական, ո՛չ, խառնել-բայ, ջա՜ն, երեք հարյուր երեսուներկու-թվականներ, մեջ, հոյակապ-ածական, բացի, հեյ-հե՜յ:

2. Փակագծում տրված գոյականներն ու բայերը համաձայնեցրո՛ւ ընդգծված դերանունների հետ:

Ոչ ոք (իմանալ-չիմացավ), թե որտեղի՛ց  հայտնվեց:

Ոչ մեկը (փորձել-չփորձեց) հակաճառել, նա այնքա˜ն բարկացած էր:

Բոլոր (ճանապարհորդները-ճանապարհորդներին) մի տեղ (տանել-տարան) :

Բոլորը (հրավիրվել-հրվիրված են) կիրակի օրվա հավաքին:

Կարծես թե ամբողջ (քաղաք-քաղաքը) հրապարակ (լցվել-լցվեց):

Ամբողջը (դառնալ-դառձավ) կրակի բաժին:

3.Փորձի՛ր պատասխանել:

ա) ով ե՛րբ է ասում «ես»,

ես եմ ասում ես և դիմացինս է ասում ես

բ) ով ո՛ւմ է ասում «դու»,

դիմացինին են ասում դու

գ) ո՛ւմ մասին է ասում «նա»:

Երբ ինչ-որ մեկի մասին են խոսում ով այդտեղ չէ։

4. . Հարցերին պատասխանի՛ր:

Ո՞ր առարկային ենք ասում «սա-անշուչ առարկաներին և կենդանիներին», որին՝ «դա-», որին՝  «նա-շնչավորներին ասում են նա»:

Ո՞ր բաժակի մասին ենք ասում՝ «այս բաժակը», որի մասին՝ «այդ բաժակը», որի մասին՝ «այն բաժակը»:

սրունքը x

հիմքը x+2

2x-3=x+2

x=5

հիմքը 7

Թմկաբերդի առումը

կարդալ այստեղ

1.Մեկնաբանիր տողերը՝

Ա․ Անց են կենում սեր ու խընդում,

Այս նախադասությունի մեջ կա սեր։

Գեղեցկություն, գանձ ու գահ,

Այս նախադասություն մեջ կա առժեքներ։

Մահը մերն է, մենք մահինը,

Այս նախադասությունի ասում է որ ամեն մեկը իրար հավասար է։

Մարդու գործն է միշտ անմահ։

Այս նախադասություն ուզում է ասի մարդու աշխատանքի մասին։

Բ․ Չարն էլ է միշտ ապրում անմեռ,

Այս նախադասությունը ուզում է ասի որ չարը անմահ է։

Անե՜ծք նըրա չար գործքին,

Որդիդ լինի, թե հերն ու մեր,

Թե մուրազով սիրած կին։

2. Առանձնացրո՛ւ անհասկանալի բառերը բացատրի՛ր բառարանի օգնությամբ։ 

3. Քո մեկնաբանությամբ գրի՛ր հեղինակի ասելիք ։ 

ՓԱՐՎԱՆԱ

Կարդալ այստեղ

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)

Աբուլն ու Մըթին սարերից վեր ապրում էր փարվանա թագավորը իր գեղեցիկ ամրոցին։ Թագավորը ուներ մի գեղեցիկ դուստր։ Թագավորը ուղարկեց նամակներ որ իր դուստրը մեծացել է և թող քաջերը գան ու մրցեն և լավագույնը կամուսնան նրա հետ։ Կովկասի բոլոր կողմերից քաջերը զենք վերցրին նստեցին իրանց ձիերը և եկան Փարվան ամրոց։ Փարվանա դուստրը հայտարարեց, որ իրեն ոչ մի գանձ հարուստուցյուն հարկավոր չէ և ով կբերի անշեջ հուրը կդառնա իմ սրտի տերը։ քաջերը գնացին ու տարիները անցան չվերադարձան փարվան թագուհին այնքան սպասեց լաց եղավ, որ արցունքից և քաղաքը անցավ ջրի տատ։

Թումանյանի Բալադները

Աշխատանք դասարանում 

Լինում է մի սար,
Էն սարում մի ծառ,
Էն ծառում փըչակ,
Փըչակում մի բուն,

Բընում երեք ձագ,
Ու վըրեն Կըկուն։
— Կո՛ւկու, կո՛ւկու, իմ կուկուներ,
Ե՞րբ պիտի դուք առնեք թևեր,
      Թըռչե՜ք, գընաք,
      Ուրախանաք…
Երգում էր մարիկ Կըկուն.
Մին էլ, ըհը՛, Աղվեսն եկավ.
      — Էս սարը իմն է,
      Էս ծառը իմն է,
      Ծառում փըչակ կա,
      Փըչակում՝ մի բուն,
      Էս ո՞վ է եկել
      Տիրացել թաքուն։
Ախ դու Կըկու, հիմա՛ր Կըկու,

Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու։
— Երեք հատ ձագ, աղա Աղվես։
— Երեք հատ ձագ ցույց կըտամ քեզ։
Ու չե՞ս ասել, դու, անամոթ,
Մինը ծառա ղըրկես ինձ մոտ։

Ձըգի շուտով մի հատը ցած,
Թե չէ՝ կացինս հըրեն սըրած,
      Գընամ բերեմ,
      Ծառը կըտրեմ…
      — Վա՜յ, չըկտրես,

Աստված սիրես,
      Էս մինն ահա
      Տար քեզ ծառա,
      Միայն թե էդպես
      Մի ջընջիլ մեզ

Բընով–տեղով,
      Ամբողջ ցեղով։
Խնդրեց մարիկ Կըկուն ու ձագերից մինը ձգեց ներքև։
Աղվեսը՝ հա՛փ, առավ գնաց։
      — Վայ–վա՜յ, դու–դո՜ւ,

Իմ լավ կուկու.
      Ո՞ր սև սարում,
      Ո՞ր անտառում,
      Ո՞ր թըփի տակ
      Կորար մենակ…

Վայ–վա՜յ, դու–դո՜ւ,
      Իմ խեղճ կուկու…
Լաց էր լինում մարիկ Կըկուն, մին էլ, ըհը՛, Աղվեսը ետ եկավ։
      — Էս սարը իմն է,

Էս ծառը իմն է,
      Ծառում փըչակ կա,
      Փըչակում՝ մի բուն,
      Էս ո՞վ է եկել
      Տիրացել թաքուն։

Ախ դու Կըկու, հիմար Կըկու,
Քանի՞ փոքրիկ ձագ ունես դու:
— Երկու հատ ձագ, աղա Աղվես:
— Երկու հատ ձագ ցույց կըտամ քեզ:
Ա՛խ, չարամիտ դու ավազակ,

Ի՜նչ խաբար է, երկո՜ւ հատ ձագ.
Ի՜նչ, ուզում էս էստեղ զոռով
Լըցնես ամբողջ կըկուներո՞վ…
Ձըգի շուտով մի հատը ցած,
Թե չէ՝ կացինս հըրեն սըրած,

Գընամ բերեմ,
      Ծառը կըտրեմ…
      — Վա՜յ, չըկտրես,
      Աստված սիրես,
      Էս էլ առ տար,

Ու թող դադար՝
      Վերջինը գեթ
      Մընա ինձ հետ…
Աղաչեց մարիկ Կըկուն ու երկրորդ ձագն էլ ձգեց ներքև:
Աղվեսը՝ հա՛փ, էս էլ առավ ու գնաց:

— Վայ-վա՜յ, վույ-վո՜ւյ,
      Ընչի՞ համար
      Եկա ես սար,
      Բուն շինեցի,
      Ձագ հանեցի…

Աղվեսն եկավ,
      Տարավ, կերավ,
      Երկու, երկու,
      Կուկու… կուկու…
      Լաց էր լինում մարիկ Կըկուն:

Էս միջոցին — ղա՜, ղա՜, ղա՜, Ագռավն անց էր կենում
էն կողմերով: Լսեց Կըկվի լացի ձայնը:
      — Էդպես տխուր ու զարհուրիկ
      Ի՞նչ ես լալիս, Կըկու քուրիկ:
      — Ինչպես չըլամ, ա՛ սանամեր.

Աղվեսն եկավ էն սըրտամեռ,
      Գըլխիս էսպես փորձանք բերավ,
      Ձագուկներըս տարավ, կերավ:
      — Վո՜ւյ իմ աչքին, անխելք Կըկու,
      Ինչպես իզուր խաբվել ես դու

Սուտ խոսքերից չար Աղվեսի:
      Ոն՜ց թե սարը իմն է՝ կասի:
      Ո՞վ է տըվել էն լըրբին սար.
      Սարն ամենքիս է հավասար…
      Ո՞վ կըթողնի վեր կենա նա

Ամբողջ սարին գա տիրանա,
      Անունը տա սըրած կացնի,
      Սրան-նրան սուտ վախեցնի,
      Ու մինն էսօր, մյուսը—երեկ,
      Ձագեր տանի, ուտի մեկ-մեկ…

Սև գրողի էն տարածին
      Ո՞վ է տըվել սըրած կացին:
      Մին էլ որ գա ու սպառնա,
      Մի՛ վախենա, քըշի գնա:
      Էսպես ասավ Ագռավն ու թըռավ գընաց: Ահա կրկին

Աղվեսն եկավ:
      — Էս սարը իմն է,
      Էս ծառը իմն է…
      Հազիվ էր ասել, Կըկուն բնից գլուխը հանեց՝
— Սուտ ես ասում, դու խաբեբա,

Անխիղճ գազան, անկուշտ, ագահ:
Ո՞վ է տվել էստեղ քեզ սար,
Սարն ամենքիս է հավասար:
Ի՜նչ ես եկել սուտ տեր դարձել,
Ես էլ հիմար՝ ճիշտ եմ կարծել,

Ձագուկներըս տըվել եմ քեզ…
Կորի՛, գընա, դու չար Աղվես,
Հերիք ինչքան սուտ ես ասել.
Հիմի գիտեմ, չեմ վախում էլ.
Կացին չունես ծառը կըտրես:

— Ո՞վ ասավ քեզ:
      — Ագռավն ասավ:
      — Ագռա՞վը, լա՜վ:
Ու Ագռավի վրա բարկացած Աղվեսը պոչը քաշեց,
հեռացավ: Գնաց մի դաշտում սուտմեռուկի տվավ, վեր

ընկավ, իբրև թե սատկել է: Ագռավն էլ կարծեց՝ իրավ
սատկել է, թռավ եկավ վրեն իջավ, որ աչքերը հանի:
Աղվեսը՝ հա՛փ, հանկարծ բռնեց:
      — Ղա՜-ղա՜, ղա՜-ղա՜,
      Աղվես աղա…

— Ա՛յ դու կռավան չարալեզու,
Ո՜նց թե Կըկվին ասել ես դու,
Թե ես կացին չունեմ սըրած…
Կացին չունե՜մ… դե՜ հիմի կա՛ց…
— Վա՜յ, քեզ մեղա,

Աղվես աղա,
Ես եմ ասել, չեմ ուրանամ,
Ինձ քըրքըրի, ինձ կեր հում-հում,
Տո՛ւր ինչ պատիժ սիրտըդ կուզի,
Բայց մի վերջին խոսքըս լըսի:

Ես էն սարում, հենց դեմ ու դեմ,
Էնպես մի թանկ պահուստ ունեմ,
Որ չես գըտնի դու քո օրում
Ոչ մի թառում կամ անտառում:
Ընչի՞ համար էն ահագին

Գանձը կորչի հողի տակին:
Արի գընանք, հանեմ տամ քեզ,
Էնքան ուտե՜ս, էնքան ուտե՜ս…
Թե չըլինի ու սուտ դուրս գամ,
Ես հո էստեղ միշտ կամ ու կամ…

— Գնա՛նք, ասավ Աղվեսը: Թե կըլինի, շատ լավ,
թե չի լինի, էլի քեզ կուտեմ:
Գնացին:
      Վերևից թռչելիս Ագռավը նկատել էր, որ մի թփում
պառկած էր գյուղացու շունը: Աղվեսին տարավ, տարավ,

դուրս բերավ ուղիղ էն թփի վրա:
      — Ա՛յ, ասեց. էս թփումն է իմ պահուստը:
      Աղվեսն ագահ վրա ընկավ թփին. շունը վեր
թռավ, կոկորդից բռնեց ու դրեց տակին: Աղվեսը
խեղդվելով սկսավ խռխռալ.

— Ա՜խ, ե՜ս… ա՜խ, ե՜ս…
      Զգույշ Աղվես,
      Փորձանքի մեջ
      Ընկնեմ էսպե՜ս…
      Ա՜խ, անիրա՜վ

Դու սև Ագռավ…
      — Ինչքան էլ որ լինիս զգույշ,
      Չարի համար թե վաղ, թե ուշ,
      Էդ է պահված, Աղվես աղա,
      Ղա՜, ղա՜, ղա՜, ղա՜…

Պատասխանեց Ագռավն ու թռավ:

Русский

Задание 1 : закончите предложения:

Встречаясь с друзьями, пошли в кино

Окончив институт, и пойти работет

Слушая музыку, я сижу дома

Женившись, пойти за хлебм

Позавтракав, в дома

Посмотрев фильм, с друзяами

Возвращаясь с работы, домой

Получив письмо, я прочитал

Открыв дверь, встртил гостей

Стоя на остановке, жду автобус

Задание 2. Напишите начало фраз по модели:

Познакомившись с девушкой, я попросил у нее телефон.

я встретши друга и, мы пошли в кино.

я праснулшис ,я пошел гулять.

пошутив шутку,  он очень смеялся.

собравшис, мы поедем отдыхать на юг.

узучайу англйски, я выписывал новые слова.

посмотрел расписаниа, я узнал, когда отправляется поезд.

я ей подарил мяч, он сказал спасибо.

я его обидел и, он уехал домой.

гулай, он потерял деньги.

Задание 3. Сделай выбор:

ИЗУЧАТЬ, УЧИТЬСЯ, УЧИТЬ, ЗАНИМАТЬСЯ

Лена ————————————-  историю в Сорбонне.

Где—————————————— твой младший брат?

Тебе надо больше———————————————.

Он никогда не ———————— правила, поэтому плохо говорит по-русски.

В университете Сергей очень серьезно————————- философию.

Я бы хотел ——————————— в Москве.

Я не люблю————————————- в библиотеке.

Чтобы улучшить память, надо ————————- стихи.

Поставьте глаголы в нужную форму.

Ехать

Мои родители … на юг к морю. 2. Я … сейчас на вокзал. 3. Они

… в университет на трамвае и читают газету.

— Куда ты сейчас … ?

— Я … в магазин. А вы куда … ?

— А мы … в университет.

– Куда … сейчас ваша группа?

— Мы … на экскурсию за город.

— Ты не знаешь, куда это … сейчас Таня?

— Она … в гости.

7.- Твои друзья сейчас … в цирк. А почему ты не … ?

— А я … на вокзал встречать подругу.

Лететь

– Добрый день! Вы куда … ?

— Я … в Москву. А вы куда … ?

— Мы тоже … в Москву.

– Скажите, пожалуйста, какой рейс … до Иркутска?

Мой друг … сейчас в Пермь, а я … в Санкт-Петербург.

Мы … уже целый час.

Ходить

Он часто … на стадион. 2. Каждую субботу моя сестра … в театр.

Они часто … в парк. 4. Каждое воскресенье я … в церковь.

– Привет! Куда ты идешь?

— Я иду в библиотеку.

— Ты часто … в библиотеку?

— Обычно я … туда раз в неделю.

– Добрый день! Каждый день я вижу, как ты … в парк.

— Да, обычно я … туда утром. Я там занимаюсь спортом.

— А вы куда … по утрам.

— Мы обычно … на стадион. Там мы бегаем.

1.Հաշվե՛ք նյութերի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածները(Mr):

Н2О, Al2O3, С6Н6, Na2SO4, С12Н22О11

Mr(H2O)=2Mr(H)+Mr(O)=2×1+16=18

Mr(Al2O3)=2Mr(al)+3Mr(O)=27×2+16×3=102

Mr(C6H6)=6Mr(C)+6Mr(H)=12×6+6×1=78

Mr(Na2SO4)=2Mr(Na)+Mr(S)+4Mr(O)=23×2+32+16×4=142

Mr(C12H22O11)=12Mr(C)+22Mr(H)+11Mr(O)=(12×12)+(22×1)+(11×16)=342

2. Հաշվե՛ք նյութերի բաղադրության մեջ առկա տարրերի զանգվածային բաժինը:

CO-42.88+52.14,

Al2O3=Al2=52, O3=48

SO3=S=40, O3=60

Փորձ. Ջրածնի ստացում.

Դժբաղտ ծերուկ

1. Խմբագրեք պատմությունը ։

Գյուղում մի ծերուկ էր ապրում։ Նա աշխարհի ամենադժբաղտ մարդկանցից մեկն էր։ Ամբողջ գյուղը հոգնել էր նրանից․ ծերուկը մշտապես մռայլ էր, թթված դեմքով։ Եվ որքան գնում այնքան, ավելի դժգոհ էր դառնում այնքան, ավելի թունոտ էին հնչում նրա խոսքերը։ Մարդիկ խուսափում․ էին նրանից նրա դժբաղտությունն անցնում էր շրջապատին։ 

Բայց երբ ծերունին արդեն ութսուն տարեկան, էր շատ անսպասելի բան պատահեց այնպիսի բան, որ ոչ մեկի հավատը չէր գալիս։ Անհավատալի լուրը կայծակի արագությամբ տարածվեց։ Ծերունին այսօր երջանիկ է չի բողոքում, նույնիսկ ժպտում է դեմքը լրիվ փոխվել է։ 

Ամբողջ գյուղը հավաքվեց, ծերուկին հարցնում էին՛ Քեզ ինչ է պատահել, ինչ է եղել՞։ 

Ոչինչ,- պատասխանում էր ,-ծերուկը,- ութսուն տարի ջանում էի երջանիկ լինել, բայց ոչինչ չստացվեց։ Ես էլ որոշեցի ապրել առանց երջանկության։ Ահա, թե ինչու եմ երջանիկ։ 

2. Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները՝ դժբախտ, հոգնել, երջանիկ, ջանալ։

 դժբախտ-անբախտ

հոգնել-խոնճել

երջանիկ-ուրախ

ջանալ-աշխատել

3. Տեքստից դուրս գրի՛ր հականիշ բառեր։ 

դժբախտը, երջանիկ։

4. Տեքստից դուրս գրի՛ր ածականներ։ 

մռայլ, դժգոհ, երջանիկ, թթված։

5. Ներկայացրո՛ւ պատմության գաղափարը՝ ասելիքը։ 

Պատվացքի իմաստն է, որ կյանքի ամեն րոպեն պետք է ապրել երջանիկ և ժպիտով

6. Պատմության համար վերնագիր հորինեք։

Դժբաղտ ծերուկ