Մենք երրորդ ուսումնական շրջանում անցել ենք՝ ՙՙկետադրության օր՚՚, ՙՙԹմկաբերդի առումը՚՚,նամակ ՙՙՇունն ու կատուին՚՚, ՙՙԳորտը՚՚, ՙՙԱստղիկը նկատած երեխան և մեծահասակները՚՚, ՙՙՈւղղագրության օր՚՚:
Իմ ամենասիրած թեման երրորդ ուսումնական շրջանում մայրենիից՝ նամակ Շունն ու կատուինն է:
Մայր դպրոցին ծանոթ էի, քանի որ մայրիկիս մոտ էի գալիս։ Միջին դպրոցը շատ սիրեցի։ Որպես ընտրությանբ գործունեյություն ընտրել եմ ռոբոտիքս։ Սկզբում դասվանդողին չեի հասկանում, բայց հետո գործունեյությունը շատ սիրեցի ստեղծեցինք թենիս-ռոբոտը շատ եմ սիրում բասկետբոլ դասերը, չեմ բաց թողնում ոչմի դաս։ Միջին դպրոցում ձեռք եմ բերել շատ ընկերներ տարբեր դասարներից, տարբեր տարիքի սկսել եմ լավ սովորել անգլերենը, մաթեմատիկա։ Ձմեռային շատ լավն էր, ափսոս հիվանդացա և չկարողացա աբողջությանբ մասնակցել։ Հավանում եմ նաև մեր ընդմիջումները ընկերենրով վազում ենք խանութ ամենա կարևորը Մայր դպրոցում են իմ եղբայրները, քույրերը, մայրս և տատիկս։ Մի խոսքով իմ վեցերորդ դասարանը շատ լավ է անցել։
Տասից տասնհինգ նախադասությամբ բլոգումդ գրի՛ր մեր ընթերցանության ուրբաթ օրերին քո կարդացած գրքի (կամ գրքերի) մասին։ Պատրաստ եղի՛ր դասին այդ մասին նաև խոսել, ներկայացնել արածդ։
Գիրք շանը մասին է անունը բալզակ գռքում պատմում է նոր ծնված բալզակի ու նրա տարբեր արկածների մասին գիրք ունին տխուր և լավ պահեր։ Այն ինձ դուր եկավ։ Գրքի մեծ մասը կարդացել եմ տանը։
1.Ո՞ր դարձվածքի իմաստն է սխալ բացատրված.
բերանը ջուր առնել – չխոսել
կյանքի ընկեր- ազնիվ, լավ ընկեր
դանակը ոսկորին հասնել- համբերությունը հատնել
հոգու հետ խաղալ – ձեռ առնել
2.Ընդգծիր պարզ բառերը.
արագիլ, հրավեր, արձան, գոմեշ, գեղարդ, բարակ, ամրակ, բողոք, զարմիկ,դադար, գալար, հովար, հանդարտ, կաղամբ, հարուստ, կորուստ, պատում։
3. Ընդգծիր բարդ բառերը.
առաջնեկ, քննադատ, հախճապակի, փոխըմբռնում, ախորժալուր, տանտիկին,ձեռնարկ, հոգեթով, ամենուր, քառասուն, ձեռնասուն, շքամուտք, ինչքան, մշտապես, որտեղ, այսօր։
4.Ընդգծիր մեկից ավելի ածանց ունեցող բառերը.
անմնացորդ, համաստեղություն, երկնային, փախստական, ընդունելի, պարունակ, թարգմանչություն, հայրենիք, հարգանք, խորհրդական, ենթաշրջան, ձեռնարկություն, թերագնահատում, հակոտնյա, նախանձելի,բանտարկյալ։
5.Ընդգծիր բարդածանցավոր բառերը.
ձեռնտու, վարկառու, աչառու, զրպարտիչ, գործարանատեր, վիրակապարան,աչքաբաց, ավտոկայան, անհուսություն, տարրալուծում, լեզվաբանություն,հայազգի, թռչնաբուծարան, ուրվապատկեր, բնակատեղի, հեռուստացույց։
Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծել 5 բարդ ածական.
ա. պարսպապատ, հոգեպես, լիտրանոց, ամրակուռ, ձյունապատ, հանդարտ, մեծաշուք, դատարկ, նարնջագույն, ճերմակ
բ. խուճուճ, նկարազարդ, ոսկեհուր, հավասար, դեղնակարմիր, ձվաձև, կիսաեփ, դժբախտ, երիտասարդական
գ. նրբաթերթ, շեղակի, ծանրաշարժ, եռալեզու, առհավետ, սրածայր, համընթաց, ստահակ, հավերժ, պատրաստ:
Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծել 5 ածանցավոր ածական.
ա. բյուրեղյա, քնքուշ, ընկերական, դժվար, դժբախտ, ողորկ, դիպուկ, շքեղ, քաղցր, օտար
բ. նազելի, նիհար, մեծագույն, վստահ, դժգոհ, հարմար, խոսուն, բարի, գեղեցիկ, լիուլի
գ. բարի, մթին, պակաս, լավագույն, անգույն, կապույտ, ապաշնորհ, կոպիտ, գունավոր, վարար
դ. վարակիչ, օգտակար, վարարուն, ուրախ, ծարավ, հզորագույն, պղտոր, հրեղեն, վճիտ, գունատ:
ա) Ազնվամորին (մոռ) վարդազգիների ընտանիքին պատկանող 1-1,5 մ բարձրությամբ թուփ է կամ կիսաթուփ։ Տերևները բարդ են՝ եռամասնյա, վերևից գրեթե մերկ ու կանաչ, ներքևից՝ թաղիքանման ու սպիտակավուն։ Ծաղկաբույլը ողկույզ է, ծաղկաթերթիկները սպիտակ են, պտուղը բազմակորիզավոր է։ Բույսը ծաղկում է հունիս-հուլիս, պտղակալում՝ հուլիս- օգոստոս ամիսներին։ Ձմեռելուց հետո բերք է տալիս միայն երկրորդ տարում ու չորանում երրորդ տարում։ Դեռևս հին հույներն ու հռոմեացիներն անտառից հավաքած ազնվամորու պտուղներն օգտագործել են ոչ միայն ուտելու, այլև բուժական նպատակներով։
բ) Հայրենական ժողովրդական բժշկության մեջ ազնվամորու պտուղների թուրմը լայնորեն կիրառվում է գրիպի, մի շարք ցրտառական հիվանդությունների ժամանակ։ Պտուղները լայն կիրառում ունեն նաև լնդախտի, սակավարյունության, ստամոքսային ցավերի ժամանակ։ Օգտագործվում են նաև մարսողությունը լավացնելու և ալկոհոլային հարբածությունից սթափեցնելու նպատակներով։ Հայկական ժողովրդական բժշկության մեջ ազնվամորու պտուղները լայն կիրառում են ունեցել տենդային հիվանդությունների, իսկ ծաղիկների թուրմը՝ օձի կծածի դեպքերում։
1.Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշների 5 եռյակ:
Ջլատել-մասնատել,պառակտել
վատաբանել-փնովել,պախարակել
հանգցնել-մարել,շիջել
վհատվել-հուսալքվել,հուսահատվել
պղծել-ապականել,արատավորել
2.Բառաշարքում առանձնացնել հոմանիշ բառերի 5 զույգ:
Կեսօր-միջօրե
հանդարտություն-խաղաղություն
այգաբաց-կարշալույս
դայլայլ
կատար-գագաթ
փայփայանք,
հավիտենություն:-հավերժություն
3.Բառաշարքում առանձնացնել հականիշ ածականների 5 զույգ:
Քնքուշ-բիրտ
ազնիվ-նենգ
փոթորկուն-հանդարտ
դժոխային-եդեմային
ողորկ-խորդուբորդ
4.Երկու շարքերից ընտրել արմատ և ածանց և կազմել ածանցավոր գոյականներ:
Ա. Հիվանդ, ելք, գոգ, ջերմ, արգելել, ավազ, ճահիճ, գերեզման, ամուր, կտակ, դարբին, հյուր, ծառ, աղոթել, աշխատել, ծիրան, այգի, լվանալ, բույր, կտակ, դպիր, արվեստ:
Բ. -անոց, -արան, -ոց, -ստան, -ուտ, անք:
Հիվանդանոց,ելքանք,գոգանոց,ջերմոց,արգելելանոց,ավազանոց,ճահիճանոց,գերեզմանանոց,ամուրոծ, կտակարան,դարբինոց,ծառուտ,աղոթելարան,ծիրանանոց,այգիստան,լվացարան,բուրաստան,արհեստանոց։
5. Տրված արմատներով կազմիր մեկական հոդակապով ու անհոդակապ բարդ բառ:
Ջուր, լույս, հաց, որս, երգ, արյուն, արվեստ, աստղ, օգուտ:
Օրինակ՝ ջրհոր-մրգաջուր:
Լուսաստղ-լուսաշող
հացատուն-հացթուխ
որսագող- ձկնորս
երգչախումբ-երգարան
արյունարբու-արյունաստեղծ
արվեստագետ -արվեստանոց
աստղադիտակ-աստղալից
օգտակար-օգտագործել
Լրացնել բաց թողնված տառերը` է կամ ե:
Միջօր է էր, աներևակայելի շոգ: Վարդգեսը, որ երկար տարիներ չեր եղել հայրենի գյուղում, նորեկի անհագուրդ հետաքրքրությամբ զբոսնում էր հարազատ վայրերում: Վերելքներով ու վայրեջքներով ելևեջող ճանապարհը ծանոթ էր նրան: Ահա երփներանգ դաշտերը, որ արածում են գոմեշների նախիրները, Սևանէկը, որ առատ էլեկտրաէներգիա է մատակարարում շրջակա գյուղերին, լսվում է ծաղիկների առէջներից նեկտար հավաքող մեղուների բզզոցը: Ճանապարհից աջ` գետեզրին, հնէաբաններ են աշխատում, որոնք մանրեաբանի բծախնդրությամբ զննում են ինչէոր պեղված բեկորներ: Առօրեական հոգսերով, կարևոր և անէական հարցերով տարված տասը տարի չէր այցելել մանկությանը բնօրրանը և այժմ դողէրոցքով բռնվածի պես տենդագին դիտում էր շուրջբոլորը: Երբև է մտածե՞լ էր, թե այսքան աներկբայորեն կապված է հայրենի գյուղին, երբևիցե անդրադարձե՞լ էր, թե որքան ձգող է ծննդավայրը: Ինչևիցե, կտրելով բազմ-րանգ ծաղիկներով պատված բլրակը, հասավ արգավանդ անդաստաններին:
Լրացնել բաց թողնված տառերը` ղ կամ խ:
Ասում են` կա դժողք և դրախտ: Եթե, իրոք, այդպես է, հավանաբար, դրախտը գտնվում է Ջավախքում` հայտնի իր խրոխտ երկնամուխ լեռնաշղթաներով զմրուխտյա անդաստաններով, գողտրիկ, նախշուն ծաղկաստաններով, պղտոր գետակներով` սեղմված քարերի շեղջակույտերի արանքում: Ջուրը ճողփում է ափերին հղկում քարերը, կոչվում խեղդուկ, ուր բուրում է դաղձը: Լեռների ծերպերից, ժայռերի ճեղքերից դեպի Սարամո գետն են իջնում կխտարներ, եղջերուներ, թղկենիների բարձր ճյուղերին վխտում են սկյուռներ, իսկ սախարթների միջից լսվում է դեղձանիկների քաղցրահնչյուն երգը: Աճում է վայրի խաղողը` հյութեղ ողկույզներով: Նախկին աղքատ քողտիկների և հյուղակների փոխարեն կտեսնես գեղեցիկ տներ` երկփեղկ պատուհաներով, տախտակամած պատշգամբներով և սանդուղքներով, որ կառուցել են այս լեռնաշղարհին ապավինած գախթակաները: Դրանցից են քույր ու եղբայր Վախթանգն ու Սանդուղտը: Դժխեմ բախտը թուրք ելուզակների զոհ դարձրեց ծնողներին: Ապրում էին Վանա լճի ափին` Աղթամար կղզուն դեմուդեմ, հայրը ուղտապան էր, հաղթանդամ մի գեղջուկ: Ընտանիքով ուխտի էին գնացել Աղթամարի վանքը, երբ լսեցին ողբերգական լուրերը: Սկսվել էր նախճիրը: Շտապ վերադարձան, նախքան փախչելը ընտանեկան գանձերն ու փաստաթղթերը թաքցրին գաղտնի մի տեղ, կողպեքով փակեցին դարպասն, ու եղկելի ջարդարարները սրախողխող արեցին ծնողներին, իսկ քույր ու եղբայր, հաղթահարելով քաղցը, աղքատությունը, զրկանքներ, հասան Ջավախք` որպես նշխար իրենց հետ բերելով մի բուռ հող:
Լրացուցիչ կրթություն (տանը)
Լրացնել բաց թողնված տառերը` վ կամ ֆ:
Ավտոմեքենան ընթանում է հարավային ասֆալտապատ ճանապարհներով` հազիվհազ հաղթահարելով ոլորանները: Յուրահատուկ թովչանք ունեն այդ վայրերը: Թեև հեռու չեն նավթահանքերը, սակայն բուսական աշխարհը հարուստ է ու տարատեսակ: Ահա թավշյա հոֆտաշուշանները, կտավատի, արտերը, գունավոր հաֆքերը, որոնք ասես մայր բնության գովքն են երգում: Աջ կողմից թափվում է աղմկոտ մի ջրվեժ: Ահա և օվկիանոսը; Այն հիասքանչ է և` խաղաղ ժամանակ, և խռովքի պահին: Ափին` եթովպացիներ, ավղանցիներ, նեգրեր: Հավանաբար, զբոսանքի են գնալու: Դեռևս ոչ հեռավոր անցյալում այս վայրերում կյանքը կաթվածահար էր, որովհետև զավթողները, որոնց այժմ էլ ժողովուրդը նզովքով է հիշում, ուզում էին տիրել երկրին: Նրանք հետ շպրտվեցին և ամեն ինչ մտավ բնական հունի մեջ: Բոլորս հիացած ենք: Ինչ հողեր են: Ասես երկնքից օրհնություն է թափվում:
Լրացնել բաց թողնված տառերը` եվ կամ և:
Խաղողի ոսկեվազ դաշտերի մոտ՝ մի բլրակի վրա կանգնած, սևեռուն նայում ենք ոսկևորված անդաստաններին ոսկեվառ հորիզոններին, գյուղը գոտևորող գինեվետ արտերին: Արեգակի ոսկեվարս ճառագայթները ոսկեզօծել են շուրջբոլորը, օդը լցված է սերկևլենու բույրով: Մեղմ սյուքը ասես մոտենում է դափնևարդերին, եղրևանիներին, սեթևեթանքով հպվում, փարվում ապա սլանում դեպի այգեվետ գյուղերը` թեթեվացնելու տապը: Օրվա այդ շոգ պահին դաշտում եռում է աշխատանքը; Տարեվերջյան քննություններից հետո մեծերին օգնելու են եկել դպրոցականները: Արևառ դեմքերին ոգևորություն` աշխատում են եռանդով: Գիտեն` ամառը շուտով հոգեվարք կապրի, և իրենք դարձյալ կգնան դպրոց՝ հոգևոր սնունդ ստանալու: Իսկ առայժմ բոլորը` կին թե տղամարդ, ալևոր թե պատանի, պիտի աշխատեն: Ալեվետ այգիներն առատ բերք են խոստանում: Գյուղացու ուշադրությունը բևեռված է միայն հողին, որը կարճ ժամանակ անց կհատուցի պարգևելով բարիքների առատություն:
Հրաժեշտի խոսքերից
Ո՛չ տրտունջ, ո՛չ մրմունջ սգավոր,
Հեռացի՛ր, մոռացի՛ր ինձ հավետ.
Իմ ուղին միշտ մթին, մենավոր,
Կըգնամ իմ դժկամ ցավի հետ։
Իմ ճամփան՝անվախճան մի գիշեր,
Ինձ շոյող ոչ մի շող չի ժպտա.—
Հեռացի՛ր, մոռացի՛ր, մի՛ հիշիր,
Ինձ այդպես, քրոջ պես մի՛ գթա…
Հուսաբեկ, մութ ու մեգ թող լինի,
Իմ վերև թող արև չըխնդա.
Լոկ երկունք, լոկ արցունք թող լինի,
Ինձ այդպես, քրոջ պես մի՛ գթա…
1.Տրված բառերից առանձնացրու 4 բարդ բառ՝ թեյատուփ, գորգածածկ, սևքարեցի, միանգամյա, կերակուր, կոճղասունկ, սևծովյան, քառասուն, տասնօրյակ:
2. Ո՞ր դարձվածքի դիմաց գրվածը նրա իմաստի ճիշտ բացատրությունը չէ։
գլուխ խոնարհել- հնազանդվել, ենթարկվել
բախտ վիճակվել-հաջողություն ունենալ, լավ բանի հանդիպել
դպրոց անցնել- կենսափորձ՝ հմտություն ձեռք բերել
տեղի տալ- առիթ տալ, պատրվակ հանդիսանալ
3.Փակագծերում տրված տարբերակներից ընտրիր ճիշտը՝:
1.Այդպես արեց այն հույսով որ հաջողության կհասնի։
2. Նա ունի առաջվանից ավելի լավ տեսք։
3. Մի շուն գտանք, որ փախել էր իր դաժան (տերից։
Մհեր Կարապետյան 